Door bewust te proeven, proef je meer
Over favorieten
Wanneer mensen horen dat ik olijfoliesommelier ben, stellen ze vaak dezelfde vragen: “Wat is nu de allerbeste olijfolie, uit welk land? Heb je een favoriete cultivar? En waarom? En bij welk gerecht hoort nu wat?”
Om maar met de deur in huis te vallen: er zijn een heleboel kwalitatief goede producten te koop, maar naar mijn bescheiden mening bestaat er niet zoiets als de 'absoluut beste extra vergine olijfolie'. Een goede olijfolie is zeker te herkennen: die is gelaagd in smaak en openbaart stukje bij beetje alle aroma's en geuren. In dit opzicht kun je olijfolie vergelijken met goede wijn of koffie.
De beste olie in combinatie met je gerecht
Waarin ik wèl geloof is 'de beste olie' in combinatie met je gerecht. En dat maakt dat je in het gunstigste geval je gerecht echt naar een hoger plan kunt tillen. Dan wordt olijfolie opeens de drager om de smaak van je gerecht te vangen.
'Maar hoe dan'? Hoor ik je vragen. 'Door bewust te worden van wat je proeft'. Zal ik je dan antwoorden
Leer te luisteren naar wat je proeft
Met alle bezoeken aan frantoio's die we hebben afgelegd en alle gesprekken die we met olijfoliemakers hebben gevoerd, durf ik te zeggen dat iedere olijfolie zijn verhaal vertelt. Om dit verhaal te ontdekken gebruik je al je zintuigen. Leer dus te luisteren naar wat je proeft.
Je kunt echt fantastische oliën proeven met hele spannende aroma's en daarbij passend mondgevoel. Denk aan fruitig, maar bloemig kan ook. Rijp of groen. Strak of prikkelend. Vettig of droog. Het maakt het niet uit of het nu om een blend of een mono-cultivar gaat. Maar als je verder wilt komen dan alleen 'iets lekker' vinden, stel jezelf dan eens de volgende vragen:
Wat maakt dit zo goed? Waarom vind je dit lekker (of niet), probeer eens een idee te vormen van wat je proeft of ruikt. Je kunt jezelf trainen en daarmee het plezier ontwikkelen in het herkennen of benoemen van aroma's .
Durf te ontdekken
Onlangs heb ik vier soorten olijfolie, allen van hetzelfde ras (Semidana uit Sardinië), voor de grap náást elkaar geproefd. Daar waar ik, onafhankelijk van elkaar, van elke fles olijfolie kon genieten, kon ik pas écht de verschillen opmerken, toen ik ze dus puur naast elkaar proefde. Door de verschillen in groeiwijze, moment van oogst, en terroir leverde dit een mooie top 4 op. Het werd nog interessanter toen ik de olie bij mijn gerechten ging gebruiken. Toen bleek bij voorbeeld de 'minst lekkere' uit de 'vergelijkingstest' wel het meest lekker op tomaatjes.
En wat zegt dit nu? Eigenlijk he-le-maal niets. Ik had onafhankelijk van elkaar vier mooie olijfoliën. Het moment dat je ze gaat vergelijken, dan krijg je opeens een ander verhaal. Maakt dat dat de 'minst lekkere' nu opeens slecht is? Nee, want in zijn eigen uniekheid is het een prima olijfolie en tegelijkertijd ook de goedkoopste. De duurste bleek, blind geproefd, ook echt de lekkerste in vergelijking tot de andere 3.
Daarom wil ik je adviseren om te blijven zoeken naar nieuwe ervaringen, blijf proeven en combineren om zo het beste uit je gerechten te halen. En ja, je persoonlijke smaak speelt daarbij zeker een rol. Natuurlijk zijn er richtlijnen voor de 'beste' pairing die je in eerste instantie laten kiezen voor misschien veilige en voor de hand liggende combinaties. Denk daarbij aan wijn, waarbij je een lichte wijn bij delicate gerechten schenkt en die met een flinke body bij een stevig gerecht.
Maar probeer ook eens iets nieuws.
Ontdek.
En of ik dan nooit een miskoop heb? Of iets dat niet 'lekker' is? Natuurlijk! Ook ik haal soms een fles uit de supermarkt. Vooral om mijn smaak scherp te houden. En ook om te experimenteren en te blijven leren. Want één van onze Italiaanse ondernemers wist te vertellen:
Kennis vergroot niet het genot, maar wel het vermogen om genot te ontdekken.